در حقیقت، ردیاب و جی پی اس، هر دو فناوری های مبتنی بر موقعیت یابی هستند که با وجود شباهت ها، کاربردهای متفاوتی دارند. مهم ترین تفاوت ردیاب و جی پی اس در نحوه عملکرد و قابلیت های آنها نهفته است. جی پی اس یک سیستم جهانی است که از ماهواره ها برای تعیین موقعیت مکانی استفاده می نماید و به صورت مستقل کار می کند.
در حالی که ردیاب ها علاوه بر استفاده از سیگنال های ماهواره‌ای، به یک شبکه ارتباطی مانند جی پی آر اس نیز نیاز دارند تا بتوانند اطلاعات موقعیت مکانی را به یک سرور مرکزی ارسال کنند. این تفاوت باعث می شود که ردیاب ها دارای قابلیت های بیشتری مانند هشدارهای مختلف، ردیابی مسیر حرکت و نظارت از راه دور باشند. حال برای آشنایی بیشتر با تفاوت ها و کاربردهای این دو فناوری، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
جی پی اس (GPS) چیست؟
شبکه جهانی موقعیت یابی یا جی پی اس، سیستمی مبتنی بر ماهواره است که به ما اجازه می دهد، هر نقطه روی کره زمین را با دقت بسیار بالا مشخص کنیم. این فناوری که ابتدا در حوزه نظامی مورد استفاده قرار می گرفت، امروزه به یکی از فناوری های ضروری زندگی روزمره تبدیل شده است. ماهواره های gps که در مدار زمین می چرخند، سیگنال هایی را ارسال می کنند که دستگاه های مجهز به گیرنده جی پی اس، قادر به دریافت آنها هستند.
با تحلیل این سیگنال ها، دستگاه می تواند موقعیت دقیق خود را روی کره زمین محاسبه کند. بنابراین، جی پی اس نه یک دستگاه، بلکه یک سیستم است که به ما امکان می دهد موقعیت مکانی خود را بیابیم. در واقع، دستگاه هایی مثل رهیاب و ردیاب با اتصال به این سیستم، امکاناتی مثل مسیریابی و ردیابی را فراهم می نمایند.
هدف اصلی این سیستم، تعیین دقیق مختصات جغرافیایی هر نقطه روی زمین است. ماهواره ها با استفاده از محاسبات پیچیده ریاضی، طول و عرض جغرافیایی هر مکان را با دقت بسیار بالا محاسبه می کنند. برای این کار، به سیگنال حداقل سه ماهواره نیاز است. امروزه، GPS در حوزه های مختلفی از جمله حمل و نقل، ناوبری دریایی و هوایی، کشاورزی و حتی ورزش مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی با دستگاه جی پی اس و انواع آن
جی پی اس، بدون یک دستگاه گیرنده، عملا کارآیی ندارد. این دستگاه ها با بهره گیری از قدرتمندترین آنتن ها و پیچیده ترین الگوریتم ها، قادرند در هر نقطه از کره زمین، سیگنال های ماهواره‌ای را دریافت کنند. جالب آنجاست که این فرآیند نیازی به اتصال به اینترنت ندارد. یکی از بزرگ ترین دستاوردهای بشر، اختراع دستگاه GPS است که امکان تعیین دقیق موقعیت را در سرتاسر جهان فراهم نموده است.
این دستگاه ها در اشکال و اندازه های مختلفی تولید می شوند و کاربردهای متنوعی دارند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای GPS می توان به مسیریابی، ناوبری و ثبت مسیرهای پیموده شده اشاره کرد. با استفاده از این فناوری، دیگر نگران گم شدن در مسیرهای ناشناخته نخواهیم بود. از انواع این دستگاه ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
جی پی اس دستی
کوهنوردان، نظامیان و نقشه برداران با استفاده از دستگاه های GPS دستی که به آنتن های قوی و نمایشگر مجهز هستند، به راحتی در طبیعت جهت یابی کرده و نقاط مورد نظر را ثبت می کنند. این دستگاه ها با امکان محاسبه مسافت، ابزاری کارآمد برای اندازه گیری فواصل هستند.
جی پی اس خودرو
دستگاه های مسیریاب خودرو، علاوه بر تعیین دقیق مسیر، امکاناتی نظیر راهنمایی صوتی و نمایشگرهای پیشرفته را نیز در اختیار رانندگان قرار می دهند. این ابزارها با نصب بر روی خودرو، تجربه رانندگی را متحول ساخته و سفرهای درون شهری و برون شهری را آسان تر می کنند.
جی پی اس مچی
این ساعت هوشمند جمع و جور و خوش ساخت، با بهره گیری از فناوری پیشرفته جی پی اس، امکان مسیریابی دقیق و آسان را در دل طبیعت و محیط های شهری برای ورزشکاران و علاقه مندان به ماجراجویی فراهم می کند. با این دستگاه، دیگر نگران گم شدن در مسیرهای ناشناخته نباشید و با اطمینان کامل به مقصد خود برسید.
رهیاب یا مسیریاب (Navigator) چیست؟
فناوری مسیریابی، زندگی شهری را متحول کرده است. مسیریاب ها، چه به صورت دستگاه جداگانه در خودرو یا اپلیکیشن روی تلفن همراه، با بهره گیری از GPS و داده های ترافیکی، بهترین، کم ترافیک ترین و کوتاه ترین مسیر را برای رسیدن به مقصد پیشنهاد می دهند. این ابزارهای هوشمند، با تجزیه و تحلیل دقیق اطلاعات، زمان سفر را کاهش داده و تجربه رانندگی را لذت بخش تر می کنند. در دنیای امروز که ترافیک شهری به معضلی جدی تبدیل شده، مسیریاب ها به یک همراه ضروری برای هر راننده تبدیل شده اند.
این دستگاه ها با ارائه مسیرهای جایگزین و اطلاعات لحظه ای درباره ترافیک، به شما کمک می کنند تا از شلوغی و اتلاف وقت در امان بمانید. علاوه بر این، امکاناتی مانند مسیریابی صوتی، نمایش نقاط دیدنی و اطلاع رسانی درباره حوادث جاده ای را نیز در اختیار شما قرار می دهند. با استفاده از آنها، می توانید به راحتی مناطق جدید را کشف کرده و راحت به مقصد خود برسید. فناوری مسیریابی، فراتر از هدایت رانندگان، در توسعه خودروهای هوشمند نیز نقش مهمی ایفا می کند. خودروهای خودران با استفاده از داده های مسیریابی، قادر به تصمیم گیری های هوشمندانه ای هستند که ایمنی و راحتی سرنشینان را تضمین می نمایند.
ردیاب (tracker) چیست؟
با پیشرفت فناوری و افزایش نگرانی ها درباره امنیت، ردیاب ها به عنوان ابزاری ضروری برای تعیین دقیق موقعیت اشیاء مختلف از جمله خودرو، موتور سیکلت، و حتی افراد و حیوانات خانگی مطرح گردیده اند. این دستگاه ها که با بهره گیری از فناوری GPS و سیم کارت کار می کنند، فراتر از یک سیستم ساده ردیابی عمل کرده و با ادغام حسگرهای متنوع، امکان نظارت بر وضعیت و شرایط مختلف را فراهم می آورند.
در گذشته، ردیاب ها عمدتا برای جلوگیری از سرقت خودرو مورد استفاده قرار می گرفتند. اما امروزه، طیف گسترده ای از کاربردها برای آنها تعریف شده است. از جمله این کاربردها می توان به مدیریت ناوگان حمل و نقل، نظارت بر فعالیت کارمندان سیار، ردیابی افراد دارای نیازهای خاص و حتی ردیابی حیوانات وحشی اشاره کرد. علاوه بر موقعیت یابی، ردیاب ها قادر به جمع آوری داده های ارزشمندی در مورد سرعت، مسیر حرکت و وضعیت موتور هستند که این اطلاعات می تواند برای تحلیل رفتار رانندگی، بهینه سازی مسیر و کاهش هزینه های عملیاتی مورد استفاده قرار گیرد.
انواع ردیاب ها و کاربردشان
همانطور که قبلا هم بیان نمودیم، ردیاب ها دستگاه های الکترونیکی هستند که با دقت بسیار بالا، مکان دقیق افراد، وسایل نقلیه و اشیاء را مشخص می کنند. این ابزارهای هوشمند، با بهره گیری از فناوری های مختلفی مانند GPS،GSM و RFID، امکان ردیابی و نظارت بر موارد مورد نظر را فراهم می آورند. بسته به کاربرد و ویژگی های مورد نیاز، این دستگاه ها در انواع مختلفی تولید می گردند. از جمله مهم ترین و رایج ترین انواع ردیاب ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
ردیاب شخصی
دستگاه های کوچکی هستند که برای اطمینان از ایمنی و امنیت افراد در گروه های مختلف از جمله کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به آلزایمر و حتی کارمندان در محیط های کاری گسترده، مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه ها با ارسال سیگنال های موقعیت یابی، به والدین، پرستاران و مدیران کمک می کنند تا از محل دقیق افراد تحت مراقبت خود آگاه شوند.
ردیاب نظامی
کاربرد این دستگاه ها فراتر از ردیابی ساده است. آنها اغلب در ماموریت های حساس و پیچیده مانند تعقیب و گریز مجرمان، نظارت بر محموله های ارزشمند در کانتینرها و حتی در عملیات های نظامی به کار می روند.
ردیاب حیوانات
دارای ابعاد کوچک و قابل حمل هستند که برای تعیین موقعیت و ردیابی حیوانات طراحی شده اند. این دستگاه ها به منظور جلوگیری از گم شدن حیوانات خانگی، مطالعه رفتار حیوانات وحشی و مدیریت جمعیت حیوانات در محیط‌های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند که از رایج ترین مدل های آنها می توان به انواع قلاده ای، زیرپوستی و ماهواره ای اشاره نمود.
ردیاب باری
دستگاهی است که به منظور نظارت و ردیابی دقیق موقعیت و وضعیت محموله ها در طول مسیر حمل و نقل مورد استفاده واقع می شود. با بهره گیری از این فناوری، شرکت های پستی و بازرگانی می توانند به صورت لحظه ای از وضعیت بار خود مطلع شده و به مشتریان اطمینان خاطر دهند که محموله آنها در امنیت کامل است.
ردیاب خودرو و موتور سیکلت
یکی از پرکاربردترین انواع ردیاب ها، ردیاب های خودرو هستند. این دستگاه ها با نصب در خودرو یا موتور سیکلت، امکان ردیابی لحظه به لحظه موقعیت وسیله نقلیه را فراهم می کنند. اطلاعاتی مانند مسیر حرکت، سرعت و مکان دقیق خودرو، به صورت آنلاین در اختیار مالک قرار می گیرد. از این فناوری می توان برای افزایش امنیت خودرو و جلوگیری از سرقت استفاده کرد.
با توجه به روند رو به رشد این فناوری، می توان انتظار داشت که در آینده نزدیک شاهد کاربردهای نوآورانه و شگفت انگیز دیگری از ردیاب ها باشیم. از جمله این کاربردها می توان به استفاده از آنها در حوزه اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و واقعیت مجازی اشاره کرد که منجر به ایجاد شهرهای هوشمند و سیستم های مدیریت هوشمند خواهد شد.
شباهت ها و مهم ترین تفاوت ردیاب و جی پی اس
اگرچه ردیاب ها و gps ها هر دو برای تعیین موقعیت مکانی به کار می روند، اما تفاوت های اساسی در عملکرد و کاربردهای آنها وجود دارد. در حالی که جی پی اس عمدتا برای مسیریابی و ناوبری شخصی طراحی شده است، ردیاب ها قابلیت های گسترده تری از جمله ردیابی حرکت، نظارت بر سرعت و ارسال هشدار را ارائه می دهند. در ادامه به بررسی دقیق تر این تفاوت ها می پردازیم.
تفاوت در نحوه عملکرد
یکی از تفاوت های اصلی ردیاب ها و جی پی اس ها به قابلیت های آنها مربوط می شود. ردیاب ها علاوه بر تعیین موقعیت، امکان نظارت و حفاظت از اشیاء یا افراد را نیز فراهم می کنند. آنها می تواند با ارسال هشدارهای مختلف مانند ضربه، حرکت یا خروج از محدوده، امنیت مورد نظر را تامین نمایند. در مقابل، جی پی اس عمدتا برای مسیریابی و تعیین موقعیت جغرافیایی کاربرد دارد.
دسترسی به اینترنت
برای ارسال اطلاعات موقعیت بصورت بلادرنگ و بهره مندی از قابلیت های اضافی مانند هشدارهای مختلف، ردیاب ها به اتصال مداوم به شبکه نیاز دارند. در مقابل، جی پی اس ها برای تعیین موقعیت و نمایش مسیر، به اینترنت وابسته نیستند و در واقع سیستم آفلاین هستند. به طوری که حتی در مناطق بدون پوشش شبکه نیز قابل استفاده می باشند. البته، دسترسی به اطلاعات ترافیکی و سایر خدمات جانبی جی پی اس، منوط به اتصال به اینترنت است.
تفاوت در سیستم های ذخیره سازی داده
ردیاب ها قادرند مسیر حرکت را به طور کامل ثبت و آرشیو کنند، در حالی که جی پی اس ها تنها موقعیت لحظه ای را نشان می دهند. این ویژگی، ردیاب ها را به ابزارهای قدرتمندی برای بازبینی مسیرهای گذشته و تحلیل داده های حرکتی تبدیل می کند.
مدیریت و کنترل از راه دور
برخلاف جی پی اس که صرفا اطلاعات مکانی را ارائه می دهد، ردیاب ها قابلیت کنترل از راه دور را نیز دارا هستند. این ویژگی به کاربران اجازه می دهد تا با یک فرمان ساده، خودرو خود را روشن یا خاموش کنند و به این ترتیب امنیت آن را افزایش دهند.
سخن پایانی
بسیاری از افراد، ردیاب و جی پی اس را با هم اشتباه می گیرند. از این رو، در این مقاله به زبان ساده و روان، به بررسی اصلی ترین تفاوت ردیاب و جی پی اس پرداختیم تا شما بتوانید متناسب با نیاز خود، انتخاب آگاهانه تری داشته باشید. در نهایت، اگر به دنبال تعیین دقیق موقعیت مکانی و مسیریابی هستید، جی پی اس انتخاب مناسبی است. اما اگر نیاز به ردیابی یک شیء، خودرو یا فرد به صورت آنلاین و با امکانات اضافی مانند هشدارهای مختلف دارید، ردیاب گزینه ایده آلی خواهد بود. با در نظر گرفتن این تفاوت ها، می توانید بهترین تصمیم را برای خود بگیرید و از فناوری های موقعیت یابی به نحو عالی بهره مند شوید. جهت خرید اصل این محصولات، می توانید به فروشگاه اسپای سون مراجعه کنید.
سوالات متداول
اصلی ترین تفاوت بین جی پی اس و ردیاب چه چیزی است؟
هدف از طراحی جی پی اس، یافتن مسیر و تعیین موقعیت دقیق است. در حالی که ردیاب برای نظارت و پیگیری اشیا یا افراد مورد استفاده قرار می گیرد. به عبارت دیگر، اگر به دنبال یافتن بهترین مسیر برای رسیدن به مقصد هستید، جی پی اس بهترین گزینه است. اما اگر می خواهید از موقعیت چیزی یا کسی باخبر باشید، به یک ردیاب نیاز دارید.
آیا می توان از جی پی اس به عنوان ردیاب استفاده کرد؟
اگرچه برخی جی پی اس ها ممکن است قابلیت های ردیابی پایه داشته باشند، اما ردیاب ها به طور ویژه برای این منظور طراحی شده اند و امکانات پیشرفته تری را ارائه می دهند.